22
feb
Het is niet te bevatten dat er gezinnen zijn die dwangsommen opgelegd krijgen van de overheid omdat diezelfde overheid fouten heeft gemaakt. Ik kan het niet begrijpen. Wat ik denk te begrijpen is de enorme onmacht en wanhoop in die gezinnen. In welke nachtmerrie leven zij? Deze situatie kan ik niet positief maken, ik krijg er buikpijn van. Ik wens al deze gezinnen die in grote onzekerheid zitten, omdat de overheid fouten heeft gemaakt, heel veel sterkte en liefde toe. Dat ze kracht kunnen vinden in de liefde en ondersteuning die ze krijgen van hun familieleden, vrienden, buren, collega’s hun naasten.
Vlaggen
Bovendien zijn wij hier thuis verrast met een groot aantal omgekeerde vlaggen in onze wei, ongevraagd. Blijkbaar is het eenvoudiger om 20 vlaggen in de grond te boren, in plaats van even aan te bellen voor een kop koffie. En waarom? Omdat wij het anders doen? Omdat ik hier een column schrijf? Omdat ik zo open ben? Omdat ik begrip heb voor de opgaves? Omdat ik perspectief probeer te maken? We weten het niet, er hing geen kaartje bij met de afzender erop.
Afgelopen maand heb ik veel gesprekken, afspraken en ontmoetingen gehad door en met veel verschillende plekken van de agrarische sector. Een greep uit mijn agenda; ontmoetingen met collega’s in Hellendoorn, Haaksbergen en Salland loont. Maar ook WUR studenten, Overlegorgaan Fysieke Leefomgeving, LNV, Voedsel en Vrouwen, GGA het Binnenveld, Cop regionale transities, Mineral Valley nu De Landbouwers, Mel Poulton delegatie Nieuw Zeeland, Twente DOE je mee?, Twente Bloeit, alleen de afgelopen maand.
Presteren
Bij alle gesprekken en ontmoetingen hoorde en voelde ik een worsteling, een zoektocht, veel emotie, hoge druk en ook de vraag; hoe blijf ik heel in deze transitie? Bij velen hoorde ik hoe hard er gewerkt wordt en als het lastig wordt werken we gewoon nog wat harder door. Het ontbreken van complimenten en waardering, het constant presteren onder grote druk. Ik herken deze signalen in alle lagen, schakels van de agrarische sector.
Wat nu als we collectief de stap naar buiten maken en deze worsteling delen met elkaar? We hebben dezelfde worsteling, onzekerheid, onwetendheid en dezelfde druk op de ketel. We hebben individueel geen antwoord op alle vragen, maar in collectiviteit komen we veel verder. Daar waar het ongemak ontstaat in de ontmoeting ontstaat de magie, gaan dingen weer bewegen. Daar waar ruimte is voor de onderstroom worden de dilemma’s weer fluïde.
Op microniveau zie ik dit bijna altijd gebeuren tijdens de DOEMEE dialoog diners die ik samen met twee collega’s faciliteer en organiseer. Het geeft me hoop dat als we dit op macroniveau voor elkaar weten te krijgen dat het lukt, dat we weten hoe we de eerste stappen kunnen gaan zetten in een nieuw spoor voor de agrarische sector. Het kan en gaat ons lukken om in de chaos, pijn, woede en onmacht elkaar te ontmoeten in de tussenruimte.
Samen met de verschillende perspectieven, wetenschappen en belangen liggen de oplossingen al voor het oprapen. We hebben alles en iedereen nodig om de oplossingen te kunnen ontsluiten. We moeten er in vertrouwen dat als we aan tafel zitten en onze worstelingen delen in alle openheid, kwetsbaarheid en eerlijkheid we veel dichter bij elkaar staan dan dat het nu soms lijk. Ik voel het, we zijn dichtbij.
Perspectieven
Dat betekent dat we met de billen bloot moeten. We moeten als mens aan tafel, met heel ons hebben en houden. We moeten soms even onze functies los kunnen laten, of even bewegen los van onze achterbannen, of onze voorgaande generaties. Dit geeft de dialoog inhoud, kleur en dynamiek. Om elkaar vervolgens vast te kunnen blijven houden als we weer in onze functie of rol moeten omdat dat nog steeds dagelijks van ons gevraagd wordt. Durf buiten al je kaders te denken, je perspectieven op te rekken, je te verplaatsen in een ander, de kunsten toe te laten in de processen en gebruik de verbeelding. En alleen daar, daar waar we elkaar echt ontmoeten en de dialoog aangaan ontstaat de magie, het perspectief.
Er is nog zo veel anders mogelijk en dit is het momentum om die nieuwe mogelijkheden te ontsluiten. Als we aan tafel zitten en afspraken maken over hoe we het gesprek gaan voeren met elkaar, waarbij ruimte moet zijn om goed te kunnen luisteren, voor empathie, voor kwetsbaarheid, maar ook een grote waarde toekennen aan wederkerigheid, dan kan het niet anders dat er een wenkend perspectief ontstaat. Om samen vervolgens te gaan kijken welke eerste stappen daar voor nodig zijn. Dat betekent dat de beste plannen niet alleen van bottum-up komen, ze zijn direct gevuld met een diversiteit aan perspectieven.
Zoek elkaar op, vertrouw op de diversiteit en ontsluit het perspectief!
Warme groet,
en fijne dagen toegewenst,
Heleen