01
apr
De dag is gekomen dat ik mijn 2 jarige Nuffield scholarship heb afgerond. De afgelopen 2 jaar mocht ik met een onderzoeksvraag de wereld over reizen. Ik voel me echt bevoorrecht dat ik deze kans heb gekregen. In een Webinar mocht ik samen met Ingrid Jansen en Ruth van der Haar onze bevindingen in een dik uur weergeven. Niet te doen natuurlijk in zo’n kort tijdsbestek, maar ik denk dat we een aardige weergave hebben kunnen geven. Ik zal in deze blog een aantal van mijn persoonlijke bevindingen proberen op papier te zetten. Kijk op www.nuffield.nl wat het scholarship precies inhoudt.
Persoonlijke leerervaring
Wat ik echt heb geleerd is om goed te leren luisteren en zo lang mogelijk weg te blijven bij mijn oordeel. In de afgelopen 2 jaar heb ik echt goed leren luisteren. Waar ik voorheen nog wel eens selectief luisterde naar mensen heb ik geleerd om me echt helemaal open te stellen. Als ik een gesprek had en ik hoorde iets wat ik bijvoorbeeld niet kon toepassen op ons bedrijf kon ik blijven luisteren naar de persoon. Waar ik voorheen direct de conclusie trok; Ok, niet toe te passen thuis, jammer van het gesprek. Door echt te luisteren kun je ook horen wat iemand drijft, waar de passie zit en wat iemand beweegt om bepaalde keuzes te maken. Zo enorm waardevol om je te kunnen verplaatsen in iemands kijkwijze en perspectief. Het heeft me ook geleerd het huidige landbouw systeem, hoe de organisatie in de keten er uitziet, beter te kunnen ‘lezen’ en begrijpen.
Mijn horizon is enorm verbreed. Door de verschillende mensen die ik heb gesproken, de verschillende bedrijven en landen die ik heb bezocht zie je dat er altijd een perspectief is vanuit iemand zelf, een land, een keten of een politieke omgeving. Ik heb enorm leren kijken vanuit verschillende perspectieven. Mooi voorbeeld vond ik wel mijn bezoek aan het Dairy Womens network in Nieuw Zeeland. In Nederland had ik mij daar al in verdiept en ging ik met de verwachting naar Nieuw Zeeland dat dit het netwerk was waar ik naar op zoek was. Het gesprek was ook heel bijzonder en indrukwekkend met één groot verschil. Als je in Nieuw Zeeland boerin bent leef je veel geïsoleerder en op vele grotere afstand van de bewoonde wereld. De boerinnen die aangesloten waren bij dit netwerk waren dus enorm blij als ze voor een activiteit of bijeenkomst het erf af konden om andere vrouwen te kunnen ontmoeten. Hier in Nederland is dat heel anders, daar zijn vrienden, familie en sport nog steeds naast de deur dus de urgentie om naar een bijeenkomst te gaan is niet zo groot.
Gezamenlijke opgaves
Door alle ontmoetingen en gesprekken met mijn mede scholars van over de hele wereld, zo’n dikke 70 in mijn jaar, kom je tot de ontdekking dat er wereldwijd een aantal gezamenlijke opgaves liggen voor de agrarische sector. Het te kort wereldwijd aan jonge boeren die een bedrijf kunnen starten of overnemen is zorgelijk. Elke boer is, waar ook ter wereld, aan het kijken hoe hij of zij duurzamer kan produceren meer met minder input. Wat ik ook heb gezien is de wereldwijde adaptatie op de klimaatveranderingen. De weersomstandigheden waar ook ter wereld worden steeds extremer en elke boer is bezig om zijn of haar bedrijf daar weerbaarder tegen te maken. De zorgen om inkomen die boeren hebben wereldwijd door de positie van de boer in de keten. Ook de mentale druk onder boeren is een terugkerend thema in de gesprekken en ontmoetingen, zeker in Noord America en Europa.
Onderzoeksvraag
Welke rol kan de partner van de boer innemen/spelen, in tijden van hoge maatschappelijke druk en in een snel veranderende wereld?
Een van mijn conclusies is dat er 50% onbenut potentieel ligt omdat we de rol van de partner van de ondernemer niet weten te verzilveren. De (meestal)vrouw op het bedrijf is vaak opgeleid buiten de agrarische sector en rolt door het trouwen/samenwonen in de agrarische sector. Vaak zien we dan ook dat de partner toetreedt in de maatschap na enkele jaren en er een financiële verplichting wordt aangegaan. Maar aan hoe die rol op de boerderij te vervullen wordt eigenlijk geen aandacht aan besteed. Als ik naar mezelf kijk is dat een zoektocht geworden naar wat precies mijn rol is in het bedrijf en hoe ik daar invulling geef. Dit resulteerde bij ons in de opening van De Melktapperij in mei 2017.
Als we de groep partners die trouwt/samenwoont met de agrarisch ondernemer echt gaan bestempelen als nieuwkomer in de sector is het een doelgroep waar we gericht actie op kunnen ondernemen. Dit is een waardevolle doelgroep die een ander perspectief hebben op de sector en een waardevolle verbinding kunnen maken met de omgeving buiten de boerderij. Ik heb veel voorbeelden gezien over de wereld van vrouwen die hun rol op het bedrijf hebben gevonden en meer met de omgeving samen zijn gaan ondernemen. Mooi voorbeeld was de Chinese boerin Shi Yan die in China twee succesvolle biologische CSA farms runt. Tegen de stroom in houdt Shi Yan vol met haar visie en plannen. Inmiddels is ze een succesvol voorbeeld ook voor de Chinese overheid. Ze mag vaak haar kennis en expertise delen in bijeenkomsten, zowel in China als over de hele wereld.
Als we de partners als nieuwkomers bestempelen kunnen we ook programma’s ontwikkelen om deze partners te helpen ontdekken wat hun rol kan zijn. Zo kunnen ze echt van waarde worden op hun bedrijf, omgeving en sector. Ze weten nieuwe verbindingen te maken, andere expertise toe te voegen en nieuwe financiële geldstromen aan te boren. Dat is het plan wat ik ga doen aan komende tijd. Een platvorm ontwikkelen waarbij we deze groep vrouwen bij elkaar brengen, trainen en opleiden. Groot voorbeeld voor mij is hierbij geweest Lindy Nelson in Nieuw Zeeland. Zij heeft een vergelijkbaar onderzoek gedaan als mij 10 jaar geleden en heeft een netwerk opgezet voor ‘agri ladies’ het AWDT. De impact die ze met dit netwerk heeft gecreëerd in Nieuw Zeeland is indrukwekkend. Het heeft mij geïnspireerd om iets vergelijkbaars hier in Nederland op te zetten.
Nuffield Experience
Als Nuffield scholar voelde ik me echt uitverkorene. Je krijgt echt een speciale rol toebedeeld. Met een onderzoeksvraag krijg je de mogelijkheid om de wereld rond te reizen om overal je kennis en kunde op te halen. En zeker in de landen waar het Nuffield netwerk groot is zoals Engeland, Ierland, Canada, Nieuw Zeeland en Australië gaan echt alle deuren voor je open. Als je een bedrijf, bank of overheid bezoekt krijg je niet zo maar een manager te spreken, maar zal de directeur direct tijd voor je vrij maken. Je hebt de meest fantastische, inspirerende en open gesprekken omdat ze weten dat ze een Nuffield scholar voor hun neus zit.
In die grote ‘Nuffield landen’ wonen ook veel Nuffielders uit jouw jaar kun je ook hun netwerk gebruiken om de juiste mensen te kunnen ontmoeten. En dat geldt ook als er internationale Nuffielders in Nederland op bezoek komen. Dan trek ik ook mijn netwerk voor hen open zodat ze direct in contact komen met de juiste persoon. Wij hebben zo’n 27 scholars mogen verwelkomen op ons bedrijf. Wij hebben al scholars allemaal elkaars contact gegevens en misschien mogen we nog wel meer scholars verwelkomen aan komende jaren. Het is fantastisch want op deze manier kan ook Rogier een klein beetje proeven van het Nuffield netwerk. En niet alleen Rogier maar ook de kinderen zijn geïnteresseerd als er collega boer vanuit een ander land op bezoek is.
Je bent als Nuffielder ook welkom om te logeren bij je collega Nuffielders als de ruimte en tijd het toelaat. Dit is een ongeschreven regel, maar als je contact opzoekt om advies te vragen wie te bezoeken word je ook vaak een slaapplek aangeboden. Dat geeft een extra dementie aan het bezoek in het land, zo leer je ook hoe ze leven en wat ze eten, hoe een gezin draait, hoe de sociale leefomgeving eruit ziet. Een warme manier om je echt warm welkom te voelen als je alleen op reis bent. Het voelt als een soort thuiskomen, je weet ook van elkaar wat je mee maakt tijdens zo’n reis. Het schept een enorme hechte band.
Wat ga ik nu doen?
Ik wil ik graag aan de slag om zo’n netwerk/platvorm op te richten. Ik heb al veel contacten die me daarmee willen ondersteunen en verder helpen. En het allermooiste is dat ik al een heel aantal aanmeldingen heb van vrouwen die zich al aanmelden voor het eerste cursus jaar! Nu nog de tijd, rust en ruimte vinden om het geheel in een goed format te gieten. Ik ben blij dat ik daar een waardevolle partner bij heb gevonden.
Ook heb ik dit jaar weer samen met het ministerie van Landbouw, de Rabobank, het Groentenfruithuis en LTO Vrouw en Bedrijf het Voedsel en Vrouwen event georganiseerd. Een evenement om vrouwen in de hele keten te inspireren en bij elkaar te brengen. Afgelopen editie was helaas online, maar zeker niet minder inspirerend. Ik ga er vanuit dat we daar volgend jaar weer een vervolg aan kunnen geven.
De allergrootste les die ik heb geleerd is; ‘If you’re not at the table, you’re on the menu.’ Als je verandering wilt; onderken de problemen en opgaves, alleen zo kun je onderdeel zijn van de oplossing. Zo behoud je regie en eigenaarschap op de richting van de ontwikkelingen. Het Nuffield scholarship heeft me zo ‘aan’ gezet dat als je verandering wilt op je bedrijf dat je zelf in actie en in beweging moet komen. Dat is niet makkelijk maar toont wel lef en leiderschap, dat hebben we juist nodig in deze soms chaotische tijden van snel opeenvolgende veranderingen. Wij kunnen als boeren alle mooie plannen en praatjes omzetten in samen DOEN!
Ik wil graag mijn sponsoren bedanken, familie, gezin en last but not least Rogier. Zonder hen had ik deze kans niet kunnen verzilveren.
Groet, Heleen
Bekijk in deze link het Webinar terug.