11
okt
De titel zegt al genoeg, het gaat over de droogte van afgelopen zomer. En nu nog steeds, we zijn er nog niet vanaf.
1e snede gras
De eerste snede gras hebben we geoogst begin mei, toen was er nog niets aan de hand. Een mooie opbrengst waar we super tevreden mee zijn. Na het maaien begin je altijd met opnieuw bemesten van het land. Zo ook dit seizoen.
Na het bemesten zijn er nog een paar buien regen op de weides gevallen en toen hield het op. De 2e keer gras maaien hebben we gedaan niet omdat er genoeg op stond, maar omdat het gras in de ‘aar’ schoot, het ging bloeien en dan wordt het gras niet smakelijk voor de koeien.
Nog geen zorgen
Het bleef maar droog en de temperaturen liepen op. Zienderogen kregen onze weides last van de droogte. Ook voor de koeien in de wei werden de temperaturen niet echt aangenaam, ze gingen heel vroeg naar buiten en later op de avond nog een keer, om het zo aangenaam mogelijk te maken.
Op dat moment nog geen zorgen bij ons aan de keukentafel, elk jaar hebben wij hier in Twente op de hoge zandgronden last van droogte. De weer apps werden elke dag wel 5 of 6 keer gecontroleerd, liefst alle weer-apps om een zo betrouwbaar mogelijk beeld te krijgen. Er moest nog bemest worden na de 2e keer maaien.
Voorspelde regen
Uiteindelijke werd een er een beetje regen voorspeld en hebben we besloten om te gaan bemesten. Wel een spannende keuze om met zwaar materiaal op de weide aan de gang te gaan, je wilt eigenlijk de zode niet extra belasten. Maar goed er was regen voorspeld. Van de voorspelde regen kwam er niet meer dan 10 druppels op de grond. Niet genoeg om de mest zijn werk te laten doen in de bodem.
19 juni
Het gras waar we onze koeien in laten grazen is schoonop. De koeien hebben elk sprietje wat ze konden vinden opgegeten en er kwam geen nieuw gras meer voor terug. We hebben besloten om de koeien binnen te houden. Geen straf voor de koeien want de temperaturen waren nog steeds erg hoog.
En de boer aan de keukentafel zei; die regen komt echt wel een keer, de natuur laat ons niet in de steek.
Geen groen meer in de wei
De temperaturen bleven hoog en onze weides begonnen hun kleur te verliezen en zagen er uit als dode, gele, schrale grond. En het werd ook gezien in de media, de watertekorten liepen in hoog tempo fors op. Je zag voorzichtig wat berichten in de agrarische media en begin augustus ook de landelijke media.
Problemen
Aan de keukentafel begon het inmiddels wel een beetje spannend te worden. Hoe gaat dat met onze voorraden gras om de winter door te komen? We hadden nog maar 1 1/2 keer geoogst tegenover anders al zo’n 3 a 4 keer. Ook liepen de mestkelders vol omdat de koeien op stal stonden en we de mest niet konden uitrijden omdat er niks gebeurde met die mest in de bodem. Voor 1 september moest de mest op het land, door regelgeving. Onze mais had zichtbaar te lijden onder de droogte, wat zou er van terecht komen?
Vakantie
Omdat het vakantie was, maakte ik uitjes met de kinderen door het land en kon met eigen ogen zien dat de verschillen wel enorm groot waren. Samen met een collega boerin, Suzanne Reusink maakte we ons zorgen over het beleid waar ze mee bezig waren in Den Haag. Hebben ze wel in de gaten dat het hier in het Oosten van het land wel iets extremer is dan in andere delen van het land?
Ministerie LNV
Op uitnodiging van boerin Suzanne hebben wij 10 augustus een delegatie van LNV mogen ontvangen op ons erf, om met eigen ogen te zien wat de impact was van de droogte hier in Twente en bij Suzanne in de Achterhoek. Een gesprek waarbij wij onze zorgen konden uiten, waarbij we verder hebben gekeken dan alleen de stand van zaken van nu.
Wat als dit veel vaker voorkomt door de klimaat verandering? Hoe kun je als boer hier op inspelen? Hoe kunnen we het water langer vasthouden in de bodem? Het zou best eens kunnen dat de gekste ideeën die hier over de keukentafel zijn gegaan, werkelijkheid worden. Want je wordt zeer inventief bij zulke extremen. Blij waren we dan ook met het besluit dat we de mest langer mochten uitrijden, zodat we de grond meer tijd konden geven om te herstellen na de regen.
Stand van zaken vandaag
Uiteindelijk is er genoeg regen gevallen om alles weer groen te maken. Maar er groeit tot op de dag van vandaag nog heel weinig. We hebben ons gras voor de 3e keer gemaaid om de her-groei te bevorderen maar gezien de voeding die nog in de bodem zit, moet het gras nu de grond uit “broez’n”, maar dat gebeurt niet.
We hebben zelfs alweer opnieuw schade door de droogte. Na de maisoogst hebben wij onze percelen ingezaaid met een kruidenrijkgrasmengsel. De zaadjes zijn gekiemd, opnieuw verdroogd omdat er alweer een hele periode geen regen is gevallen en de temperaturen opnieuw heel hoog zijn.
Schade?
Grove inschatting dat we dit jaar als bedrijf zo’n 35.000 euro schade hebben opgelopen, om nog maar niet te praten over de vervolgschade die aankomend jaar nog gaat komen door het matige voer wat we hebben geoogst.
Wijze les?
We gaan nog meer investeren in de bodem om die gezonder en veerkrachtiger te maken, beter bestand tegen extreme weersomstandigheden. Ook hebben we al onze percelen door gezaaid met rode klaver, die weides hebben zich dit jaar zichtbaar beter laten tonen dan onze weides met alleen maar gras. Doordat de wortel van rode klaver dieper wortelt heb je een betere watervasthouding in de bodem.
Je voelt je heel kwetsbaar en klein, als de natuur je in de steek laat
Meer samenwerken, als boer alleen redt je dit niet, samen met anderen kijken naar oplossingen. Elkaar versterken zodat we de extremen beter in de hand kunnen houden en onze bedrijven beter bestand zijn tegen dit soort extremen. Makkelijk? Echt niet! Noodzaak? Heel duidelijk!
Wat is jou verhaal van afgelopen zomer? Heb je nog tips of adviezen die je wilt delen? Laat je reactie achter onder de blog!
Groet, Heleen
Drooggevallen vissentrap, Schipbeek