07
feb
Een jaar geleden zijn we begonnen, ik als jurylid en jullie als deelnemers. Aan de tekentafel, plannen maken, bedenken, uitgummen, weggooien en op nieuw beginnen. De grondeigenaar als regisseur van de tekentafel. Niet alleen, maar samen met een ontwerper, gedwongen door de prijsvraag. Samen aan de tekentafel want zoals Robert ten Kate laatst omschreef in zijn column; “Het platteland, de boerderijen, het biedt zo’n mooi canvas dat het verdient om er een meesterwerk van te maken!” Alleen een agrarische sector die zichzelf opnieuw uitvindt, kan waardevol bijdragen aan het opnieuw uitvinden van de samenleving.
Je kunt mijn kinderen niet kwaaier krijgen als iemand anders aan hun tekening heeft gezeten.
Als ik een klein beetje naar mezelf kijk bij ons op de boerderij, geen makkelijke opgave. Het dilemma van de tekentafel, teken ik het precies zoals ik zelf wil? Of luister ik ook naar anderen? Laat ik anderen misschien zelfs wel mee tekenen? Een moeilijk proces, als ik naar onze kinderen kijk, je kunt ze niet kwaaier krijgen als iemand anders aan hun tekening heeft gezeten. Soms best confronterend dat je jezelf herkent in het gedrag van je eigen kinderen.
Nieuwe perspectieven
Maar door het samen te doen ontstaan er nieuwe blikken, nieuwe lijnen, nieuwe perspectieven. Vaak is de energie goed, en wordt er lekker bewogen en doorgetekend. Soms kom je harde lijnen tegen die zich maar moeilijk laten uitgummen, door de vaste patronen, vaste ritmes wat zo tekenend is voor het platteland, jaar in jaar uit hetzelfde ritme, generatie op generatie. Of ze worden telkens weer terug geplaatst door de juf of meester (provincie, gemeente) die vindt dat je binnen de kaders moet blijven, niet buiten de lijntjes mag kleuren.
Hulpvraag
Soms is het toch echt nodig om door te zetten buiten de lijnen, ondanks dat je het gevoel krijgt dat je staat te balanceren op een dun draadje en je je afvraagt of je papier wel groot genoeg is. Dan is het waardevol om je hulpvraag, uitdagingen te delen, zodat anderen met je mee gaan tekenen. Je papier wordt weer groter, je blik verwijdt en je krijgt meer fans die ook een keer de kastanjes voor je uit het vuur halen. Ook een keer tegen de meester of juf durven te zeggen dat tekenen buiten de lijntjes ook echt mooi en waardevol kan zijn en tot nieuwe opbrengsten en inzichten kan leiden. Sterker nog; misschien wel nodig is om er een meesterwerk te maken.
New Deal
Als je tekening dan bijna klaar is op zoek naar een Deal, een New Deal. De schop gaat in de grond! Wie helpt er mee om je plan te realiseren? Zo veel mogelijk mensen graag. En is het dan niet fijn om ook die mensen te laten mee helpen met graven? Dan zijn ze ook betrokken en voelen ze zich medeverantwoordelijk en dragen zij jouw plan weer verder uit. Het plan krijgt meer waarde, meer mensen willen meedoen. Het wordt een meesterwerk. Blijf alert op je plan, blijft-ie van jou? Past het bij je? Word je er blij van? Is het je meesterwerk? Moet er wat bijgetekend worden? Zijn alle lijnen nog duidelijk? Begin je aan je volgende meesterwerk? Maak je er een canon van?
Als je jezelf die ruimte geeft wordt het een meesterwerk en volgt er een dikke vette New Deal!
Groet,
Heleen
Deze column is voorgedragen tijdens het afsluitende event van de Prijsvraag Brood en Spelen 6 februari 2019, provinciehuis Brabant.
De prijsvraag Brood en Spelen deed een beroep op boeren en ondernemende grondeigenaren: Ontwikkel samen met ontwerpers en anderen met vernieuwende ideeën perspectieven voor het platteland.
Kansrijke en innovatieve ideeën voor vernieuwing op het platteland. Dat is het doel van de ontwerpprijsvraag Brood en Spelen. Initiatiefnemers Floris Alkemade (Rijksbouwmeester) en Berno Strootman (Rijksadviseur voor het Landschap) riepen grondeigenaren in Noord-Brabant, Overijssel en Gelderland en ontwerpers op om gezamenlijk radicale, realistische en realiseerbare voorstellen uit te werken voor de grote opgaven waar het platteland voor staat.
